Archiwum 2020

Po kliknięciu na okładkę pobierze się numer w wersji PDF

1(141)2020

Dla kogo niebo. Kto będzie zbawiony

 

• Ks. Joseph Ratzinger
  Salus extra Ecclesiam nulla est
  Tylko pewien odłam tych, którzy z przyczyn konwencjonalnych przyznają się do wyznania katolickiego, to ludzie naprawdę przejęci Ewangelią Jezusa Chrystusa. Problem nie dotyczy pytania, czy i jak będą zbawieni niekatolicy, gdyż nasza wiara w miłosierdzie boskie daje nam pewność, że mogą być zbawieni, ale koncepcji Kościoła, jego pozycji w świecie, jego przekazu, która pozwoliłby nam wierzyć zarówno w powszechność zbawienia ofiarowanego przez Boga, jak i w konieczność Kościoła jako środka zbawienia.

• Ks. Jan Kracik
  „Poza Kościołem nie ma zbawienia”. Historia pojmowania formuły
  W polemice z nowacjanami, stronnictwem prawowiernych rygorystów zalecających biskupowi surowość wobec tych, którzy odstąpili od wiary podczas prześladowań Decjusza, a po ich ustaniu chcieli powrócić do Kościoła, Cyprian – chcąc oszczędzić Kościołowi podziałów – utrzymywał, że poza Kościołem nie ma zbawienia. Daleka od intencji Cypriana, rygorystyczna interpretacja tych słów uczyniona przez Augustyna i Fulgencjusza z Ruspe, przez kilkanaście stuleci skazywała tych, którzy nie pozostają w wyraźnym związku z Kościołem, na wieczne potępienie.
• Augustyn Jankowski OSB
  Wieczne piekło tych, co odrzucili Boga
  Groźba potępienia była i jest przedmiotem kerygmatu Kościoła. Możliwość wiekuistego odrzucenia jest prawdą niedwuznacznie objawioną we wszystkich warstwach źródeł Nowego Testamentu. „Zatracenie” dotyczy całego człowieka i jest w istocie zaprzeczeniem życia, nie w sensie unicestwienia, lecz rozminięcia się z tym, co jest „życiem wiecznym”, przedmiotem nauczania Jezusa i chrześcijańskiej nadziei. Idący na zatracenie to ludzie dobrowolnie odrzucający łaskę ofiarowaną im przez uprzedzającą inicjatywę Boga, „który pragnie, by wszyscy ludzie zostali zbawieni...” (1Tm 2, 4).
• Liszka Piotr CMF
  Wzrastanie nadziei zbawienia dla wszystkich w miarę wysiłku osobistego i wspólnotowego
  W aspekcie eschatologicznym, nadzieja dotyczy istnienia życia po śmierci oraz osobistego wejścia po śmierci do grona zbawionych. Zwolennicy doktryny zbawienia dla wszystkich nie potrafią odpowiedzieć na pytanie, co dla Boga jest ważniejsze: miłosierdzie mocniejsze od woli ludzi, czy szacunek dla ludzkich decyzji? Wszystko wskazuje na to, że rozwiązanie tej kwestii nie jest możliwe. Wobec tego, zamiast tworzenia doktryny o zbawieniu dla wszystkich, lepiej poczynić refleksję nad tym, w jaki sposób wzmacniać nadzieję. Tego rodzaju refleksja zwraca uwagę na godność człowieka, który nie jest bierny i bezwolny, lecz obdarowany wolną wolą i zdolny do własnej aktywności.
• Ks. Mariusz Rosik
  Nadzieja zbawienia wiecznego. Dla kogo?
  Wielu ludzi uważających się za chrześcijan nurtuje problem pogodzenia wszechogarniającej miłości Boga i Jego miłosierdzia z istnieniem piekła. Stąd rodzą się pytania: „Jak można pogodzić istnienie piekła z nauką o miłosierdziu Bożym? Czy piekło nie jest zaprzeczeniem prawdy, że Bóg w Chrystusie zbawił wszystkich ludzi? Czy stworzenie istot, których losem ma być piekło, nie jest zaprzeczeniem celowości ich stworzenia?”
• Tomasz Krzesik OMI
  Czy konsekrowany znaczy zbawiony?
  Powołanie do życia konsekrowanego to, w najbardziej podstawowym wymiarze, oddanie życia całkowicie Bogu. Człowiek w dzisiejszym świecie przeżywa często kryzys tożsamości i odpowiedzialności. Osoby konsekrowane nie są wolne od tych spraw. Drogą do odnalezienia głębszych motywów do doskonalenia się i dojrzewania dla osób konsekrowanych może być poważna refleksja nad rzeczami ostatecznymi człowieka: śmierć, Sąd Boży, niebo albo piekło oraz czyściec. Życie konsekrowane to niespotykana możliwość doświadczenia czyśćca już na ziemi. Samo podjęcie powołania do życia konsekrowanego nie daje automatycznie pewności zbawienia i wiecznego życia w niebie. Osoba konsekrowana dzięki zamyśleniu nad swoim powołaniem w kontekście rzeczywistości ostatecznych może budzić w sobie głębsze motywacje do dojrzewania i wzrastania w świętości.
• Ks. Andrzej Ziombra
  Rzeczy ostateczne z perspektywy życiowych wyborów
  Śmierć jest bardzo ważnym, ostatnim momentem w ziemskim życiu człowieka i definitywnym przejściem do sfery nadprzyrodzonej. Dzięki posiadaniu w sobie zarodka nieśmiertelności, człowiek ma zagwarantowaną wieczność, choć nie może jej sobie do końca wyobrazić. Ma niepełne pojęcie zarówno o niebie, jak i o piekle, a najmniej wie o czyśćcu. Gdyby poznał i pamiętał o konsekwencjach opieszałej miłości, nie zmarnowałby żadnej okazji w tym życiu, aby uchronić się przed spędzeniem najkrótszej chwili w czyśćcu, a tym bardziej wieczności w piekle.

Studia i refleksje

• Jan Sypko SCJ
  Matka Redempta Śledzińska CSS (1921-1978), odnowicielka Sióstr Duchaczek de Saxia
  Artykuł przypomina główne dokonania przełożonej generalnej Duchaczek de Saxia w latach 1963-1978: zniesienie podziału na dwa chóry, gruntowną modyfikację stroju zakonnego i redakcję nowych konstytucji Zgromadzenia w duchu reformy Soboru Watykańskiego II, powrót do spuścizny duchowej bł. Gwidona z Montpellier, pogłębienie dynamicznych form nabożeństwa do Ducha Świętego i pielęgnowanie duchowości Maryjnej przez szerzenie nabożeństwa do Maryi Niepokalanej „Oblubienicy Ducha Świętego”
• Jan Sypko SCJ
  Służebnica Boża S. Emanuela Kalb CSS (1899-1986)
  Pierwszym i zasadniczym rysem życia duchowego nawróconej z judaizmu na wiarę katolicką Siostry Emanueli Kalb była autentyczna cnota wiary, która jest uczestnictwem w życiu Bożym, autentycznym przylgnięciem do Chrystusa jako Boskiego Mistrza. Sprawując posługę formatorki i przełożonej zakonnej, siostra Emanuela potrafiła dzielić się swoją żywą i głęboką wiarą z powierzaną jej opiece młodzieżą i współsiostrami. Cechowało ją głębokie nabożeństwo do Najświętszego Sakramentu, nabożeństwo wynagradzające Najświętszemu Sercu Pana Jezusa, pobożność maryjna oraz szczególne nabożeństwo do Ducha Świętego w przekonaniu, że jedynie pod działaniem Ducha Świętego można podążać drogą świętości i naśladować Jezusa Chrystusa.
• Ks. Marek Skiba
  W oczekiwaniu na Pana!
  Dyskusja na temat dopuszczenia do święceń żonatych mężczyzn bądź zniesienia celibatu jako takiego dowodzi powszechnego przekonania o jego obowiązywalności w Kościele rzymskokatolickim. Rodzi się więc pytanie, komu zależy na tym, aby katoliccy kapłani nie byli więcej stróżami czystości wiary i obyczajów moralnych we współpracy z łaską bezżeństwa dla Królestwa Niebieskiego.

 

 

2(142)2020

Przebaczenie w życiu konsekrowanym

 

• Józef Augustyn SJ
  Modlitwa o łaskę przebaczenia krzywd
  W procesie przebaczenia, dialog osoby skrzywdzonej z terapeutą lub kierownikiem duchowym powinien mieć swe przedłużenie w osobistym, intymnym spotkaniu z Bogiem. Tylko Bóg może „przekonać” skrzywdzonego, że jego życie ma sens mimo doświadczania bolesnych konsekwencji wyrządzonej mu krzywdy. Modlitwa jest zasadniczym lekarstwem, z pomocą którego dokonuje się prawdziwe uzdrowienie. Wiele osób skrzywdzonych nie wchodzi w autentyczny proces przebaczenia właśnie dlatego, iż tak naprawdę nie chce się zdecydować na wewnętrzne ukorzenie się przed Bogiem, na uznanie Go za jedynego Pana i Dawcę życia. Osoba skrzywdzona powinna często oddawać się lekturze Biblii.

• Marianna Ciemała
  Przebaczenie we wspólnocie braterskiej
  Do budowania chrześcijańskiej wspólnoty braterskiej, potrzebne jest przebaczenie wzajemne, którego owocem jest pojednanie. Przebaczenie jest procesem, który powinien doprowadzić do zmiany nastawienia, uczuć, intencji oraz postaw tego, kto jest skrzywdzony w stosunku do krzywdziciela; jest darowaniem winy – darem całkowitym, bezwarunkowym, asymetrycznym i rodzącym się w wolności. Udzielone przebaczenie sprawia, że drugi człowiek znajduje na nowo miejsce w naszym życiu. Przebaczając, świadczymy o miłości Boga, która jest potężniejsza niż wszelki grzech.
• Krzysztof Gierat CMF
  Przebaczenie drogą duchowego wzrostu
  Droga przebaczenia jest drogą, która może odnowić Kościół i świat. Świat i każda wspólnota, także rodzinna i zakonna, potrzebuje przebaczenia. Zbyt wielu ludzi, niezdolnych do przebaczenia, żyje zamkniętych w gniewie i pielęgnowanej nienawiści, rujnując życie swoje i innych. Przebaczenie to trudny proces. Przebaczając musimy coś stracić. Jednak ze względu na ogrom destrukcyjnych skutków braku przebaczenia, warto zrezygnować z tego, co nam się należy od winowajcy w ramach zadośćuczynienia za wyrządzoną krzywdę.
• Jutta Burggraf
  Nauczyć się przebaczać
  Gdy ktoś w przepełnionym autobusie nadepnie nam na nogę i uprzejmie prosi o wybaczenie, zwykle nie sprawia nam wiele trudu, aby uśmiechnąć się do naszego winowajcy, nawet jeśli nas zabolał palec. Wiemy, że ten drugi nie chciał nam umyślnie zadać bólu; po prostu nie uważał albo padł ofiarą siły ciążenia. W każdym razie nie jest odpowiedzialny za swój czyn. Brakuje tutaj istotnego powodu, aby móc przebaczyć w prawdziwym sensie tego słowa. Akt przebaczenia odnosi się do zła, które inny uczynił nam mniej lub bardziej świadomie.
• Ks. Romuald Jaworski
  Asertywność i empatia w procesie przebaczania u osób konsekrowanych
  Wiele skrzywdzonych osób odpowiada złem na zło, albo udaje, że nic się nie stało. Obie strategie są toksyczne, destrukcyjne i nie rozwiązują problemu, chociaż czasem przynoszą ulgę emocjonalną. Najlepszą strategią poradzenia sobie z bólem krzywdy jest przebaczenie, w którym dokonuje się pozytywne zamknięcie negatywnych przeżyć związanych z doznaniem krzywdy. W artykule ukazano znaczenie dwóch stosunkowo mało znanych psychicznych sprawności i dyspozycji, których udział w procesie przebaczenia jest bardzo ważny: pomagającej obronić siebie przed krzywdą asertywności, oraz ułatwiającej zrozumienie krzywdziciela empatii.
• Ks. Krzysztof Matuszewski
  Przebaczanie w psychologii i psychoterapii
  Na przełomie XIX i XX wieku w naukach psychologicznych zaczęto intensywnie interesować się tematyką przebaczenia. Na podstawie badań i obserwacji podejmowano próby odpowiedzi na pytania o naturę wybaczenia, mechanizmy psychologiczne tworzące i towarzyszące przebaczaniu, o cechy osobowości ułatwiające i utrudniające wybaczanie. Niniejszy tekst stanowi próbę prezentacji wybranych modeli psychologicznych przebaczania: motywacyjno-społecznego, międzykulturowego, procesualnego, czy traktującego przebaczenie jako stałą tendencję osobowości. Przegląd badań wskazuje, że niektóre cechy osobowości, (np. ugodowość, ekstrawersja, czy uczciwość-pokora), sprzyjają wybaczaniu, zaś inne je utrudniają (np. neurotyczność).
• Stanisław Jankowski SDB
  Przebaczenie w Biblii
  U podstaw biblijnej nauki o przebaczeniu znajduje się wymóg prawdy. Nie ma przebaczenia bez wyznania prawdy o popełnionym grzechu, które jest niemożliwe bez uznania winy. W każdym człowieku, który ma jakieś poczucie sprawiedliwości, dochodzi ona do głosu, gdy ma miejsce jej naruszenie. Pokrzywdzony oczekuje od winowajcy naprawienia winy, wyrównania krzywdy, powiedzenia „przepraszam”. Prawo przewiduje bowiem karę za karygodny czyn. Ale pokrzywdzony może też darować winowajcy i mu przebaczyć. Taka postawa dowodzi, że miłosierdzie wykracza poza porządek sprawiedliwości, zgodnie z twierdzeniem św. Jakuba: „miłosierdzie odnosi triumf nad sądem” (Jk 2,13).
• Marek Jeżowski CMF
  Przestać się gniewać i przebaczyć. Gniew i przebaczenie w języku biblijnym
  Przebaczenie krzywdy wyrządzonej przez siostrę, współbrata albo inną osobę, nie jest tym samym co odpuszczenie jej grzechu. Naśladowanie miłosiernego Boga odpuszczającego grzechy, nie oznacza ani obowiązku, ani nawet możliwości rozgrzeszenia winowajcy, lecz rezygnację z zemsty, z prawa do odwetu, z domagania się bezwzględnego wyrównania rachunku krzywd, z zachowaniem wszakże nauczania Kościoła, które mówi, że „w każdym wypadku naprawienie zła, naprawienie zgorszenia, wyrównanie krzywdy, zadośćuczynienie za zniewagę, jest warunkiem przebaczenia” (DM 14). Jest to warunek obowiązujący liczącego na przebaczenie, ale niekoniecznie przebaczającego.

 

 

3(143)2020

Jan Paweł II - 100 rocznica urodzin

 

• Albert Wach OCD
  Jan Paweł Wielki – papież karmelitański
  Artykuł ukazuje różne związki Karola Wojtyły z Karmelem. Relacje te wynikały z faktu narodzin Karola w Wadowicach: dorastał pod urokiem tamtejszego klasztoru karmelitów. Odkrycie wielkich świętych karmelitańskich wpłynęło na pogłębienie jego relacji z Karmelem, obudziło pragnienie zostania karmelitą, a także zajęcie się podczas studiów doktoranckich św. Janem od Krzyża. Duchowość karmelitańska ciągle wpływała na osobowość tego wielkiego papieża. Można zatem śmiało powiedzieć, że mamy do czynienia z papieżem karmelitańskim.

• Ks. Karol Wojtyła
  Apostoł. Pamięci Jana Tyranowskiego
  Tekst napisany przez młodego księdza Wojtyłę ku czci jego mistrza duchowego, sługi Bożego Jana Tyranowskiego (1901-1947), zmarłego podczas studiów doktoranckich Wojtyły w Rzymie, opublikowany rok po jego powrocie do kraju na łamach „Tygodnika Powszechnego”, 4 września 1949, rok 5, nr 35 (233).
• Papież Jan Paweł II
  Pierwszy i ostatni tekst do konsekrowanych
  Jan Paweł II wygłosił setki przemówień i napisał dziesiątki listów do członków konkretnych instytutów życia konsekrowanego z okazji różnych uroczystości kościelnych, głównie wynoszenia na ołtarze ich członków, celebrowania jubileuszy, odbywania kapituł generalnych, spotykania się z konsekrowanymi podczas podróży apostolskich, a nawet składania życzeń konkretnym osobom konsekrowanym przy różnych okazjach. Do wszystkich osób konsekrowanych, niezależnie od ich przynależności charyzmatycznej, skierował jedną adhortację Vita consecrata, jeden list apostolski Litterae Encyclicae z okazji Roku Maryjnego, 9 orędzi z okazji ustanowionego przez siebie Światowego Dnia Życia Konsekrowanego, a także pewną liczbę kazań i przemówień, z których pierwsze wygłosił już 10 listopada 1978, podczas spotkanie z siostrami zakonnymi przebywającymi na terenie diecezji rzymskiej.
• Czesław Parzyszek SAC
  Wpływ Jana Pawła II na życie konsekrowane
  Nie ma takiego aspektu życia konsekrowanego, który by nie był obiektem refleksji papieża Jana Pawła II. W artykule skomentowano jego podstawowe wypowiedzi dotyczące życia konsekrowanego i omówiono wskazane przez papieża zadania apostolskie osób konsekrowanych, które podzielono na dwie kategorie: zadania ad intra – odnoszące się do samego życia konsekrowanego, oraz ad extra – zadania życia konsekrowanego wobec Kościoła i świata. Odczytanie pełnego obrazu życia konsekrowanego i jego apostolstwa w Kościele możliwe jest dopiero w świetle wielkich encyklik, adhortacji, listów duszpasterskich i przemówień Jana Pawła II.
• Ryszard Kempiak SDB
  W hołdzie św. Janowi Pawłowi II
  Szczególnym przedmiotem rozważań tego artykułu jest zapożyczona z tradycji prawosławnej Ikona Przemienienia Pańskiego jako wzór i klucz biblijno-teologicznej interpretacji życia konsekrowanego, zaproponowana przez Jana Pawła II w adhortacji Vita Consecrata. Autor osadził swoje rozważania w kontekście papieskiego umiłowania Słowa Bożego i opartego na tym Słowie życia modlitewnego.
• Ks. Robert Nęcek
  Rozumienie komunikacji Jana Pawła II ze światem współczesnym na przykładzie malarstwa Joanny Sobczyk-Pająk
  Komunikacja międzyludzka w rozumieniu Jana Pawła II polega na nawiązaniu wzajemnych relacji i współdziałania, i wymaga określonego medium. Malarstwo papieskie Joanny Sobczyk-Pająk jest komunikacją piękna. Ukazany obrazem Jan Paweł II fascynuje tak, jak zadziwiał świat za życia. Obrazy krakowskiej artystki są wołaniem o podstawowe wartości, które czynią ludzkie życie pięknym i sensownym. Rozmawiając z odbiorcami poprzez obraz i serwując im przejawy komunikacji papieskiej, stawia ona pytania współcześnie żyjącym ludziom o wartości w ich życiu, o poczucie piękna, o wyzwolenie harmonii w sercu. W taki sposób istotą komunikacji staje się spotkanie z ludźmi.
• Maria Krystyna Bogdan CSMM
  Paschalny wymiar życia konsekrowanego. Relacja prawdy i wolności
  Życie konsekrowane jako dążenie do miłości doskonałej drogą rad ewangelicznych, wierne naśladowanie Chrystusa zgodnie z charyzmatem udzielonym przez Ducha, wymaga refleksji nad jakością jego świadectwa w zlaicyzowanym świecie. Dostrzegając, za Janem Pawłem II, paschalny wymiar życia konsekrowanego, autorka proponuje spojrzeć na niektóre jego aspekty w perspektywie prawdy i wolności, których wykładnia teologiczna w nauczaniu papieża Wojtyły jest silnie zakorzeniona w jego filozofii, dzięki czemu skutecznie odpowiada na wyzwania współczesnego świata.
• Marek Jeżowski CMF
  Święci pontyfikatu Jana Pawła II
  Dwadzieścia biogramów świętych, błogosławionych i sług Bożych zatwierdzonych do beatyfikacji, którzy żyli w czasie pontyfikatu Jana Pawła II co najmniej pięć lat. Wśród nich kapłan pracujący 65 lat na misjach z przerwą na jeden roczny urlop w ojczyźnie, zakonnica wydalona przez jej przełożone na 10 lat z klasztoru, sycylijski kapłan zabity przez mafię, biskup zabity przez marksistowskich rewolucjonistów dowodzonych przez kapłana, nastolatka powtarzająca przedmaturalną klasę, chłopiec, który „zajechał” trzy komputery „siedząc” w Internecie, narzeczona żyjąca w czystości, która na pierwszej randce zaprowadziła chłopca na cmentarz.
• Ks. Ryszard Groń
  JP2 – święty naszych czasów
  Rola i znaczenie udziału w bezpośrednich nabożeństwach i spotkaniach z Janem Pawłem II, lub w upamiętniających go po śmierci imprezach, percepcja jego nauczania, decyzji i działań o charakterze religijnym, społecznym i politycznym oraz wpływ świadectwa osobistej świętości papieża na życie autora i związanej z nim, z racji na wypełniany apostolat kapłański i redaktorski, polonii amerykańskiej w Chicago.
• Bp Jacek Pyl OMI
  Jan Paweł II – wzór Dobrego Pasterza
  Wybór kardynała Karola Wojtyły na papieża zastał mnie na drugim roku nauki w Niższym Seminarium Duchownym Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej w Markowicach koło Inowrocławia. Polak papieżem! Była to dla mnie wielka niespodzianka, która przyniosła wiele radości i rozpaliła entuzjazm do dalszej nauki w seminarium i do duchowej pracy nad sobą.
• Olga Ewa Podsadnia Sł. NSJ
  Wspomnienie
  Prośba redakcji „Życia konsekrowanego” o podzielenie się doświadczeniem wpływu św. Jana Pawła II na przeżywanie daru mojego powołania, jego rozpoznanie i realizację, stała się dużym wyzwaniem. Jak bowiem wyrazić to, co jest skarbem mojego serca od blisko 50 lat? Jak wypowiedzieć z namysłem i pewnością, że to Bóg wypełnia nasz czas, że to On stawia na naszej drodze ludzi i dopuszcza różne sytuacje, które prowadzą do odkrywania Jego woli? Tych osób było przecież wiele, a Papież był jedną z nich.
• Karoliana Buksa SBDNP
  Świętość jest zobowiązująca
  Moje powołanie zakonne zbiegło się z czasem posługi papieża Jana Pawła II. Dane mi było uczestniczyć w wielu spotkaniach podczas pielgrzymek Ojca Świętego do naszej Ojczyzny. Szczególnie ważnym wydarzeniem była trzecia pielgrzymka w 1987 roku, podczas której w Tarnowie Ojciec Święty beatyfikował Karolinę Kózkównę. Nie tylko uczestniczyłam w liturgii, ale jako delegacja z rodziny błogosławionej, szłam w procesji z darami do Ojca Świętego. Dokładnie pamiętam, jakby to było wczoraj – radość i ogromne wzruszenie, które towarzyszyły mi, kiedy klękałam u stóp Ojca Świętego. Papież powiedział wtedy do mnie: „Pamiętaj siostro, świętość jest zobowiązująca”.

 

 

4(144)2020

Stefan Kardynał Wyszyński

 

• Krystyna Czuba
  „Był on siłą narodu”
  Każdy odpowiedzialny jest za los Ojczyzny. Odejście od relatywizmu wartości, wyrwanie z zakłamania, nieuczciwości, lęku i pospolitego wyrachowania wymaga odnowy życia moralnego całego społeczeństwa. Prymas Wyszyński rozważał je na dwóch płaszczyznach: sumienia narodowego i sumienia obywatelskiego. Pierwsze wymaga obrony kultury narodowej i chrześcijańskiej, drugie – kierowanie się w relacjach personalnych i społecznych sprawiedliwością, miłością i prawdą, która jest warunkiem koniecznym zachowania wolności. Dawniej mieliśmy wrogów zewnętrznych, dziś wrogiem Polski jest nieuczciwość, nieobowiązkowość, łatwizna życiowa, protekcjonalizm i brak kompetencji oraz nieuczciwość ludzi kompetentnych i wykształconych.

• Beata Mackiewicz
  Oddanie Stefana Kardynała Wyszyńskiego w macierzyńską niewolę Maryi, Matki Kościoła
  Wyniesione z domu rodzinnego przekonanie o mocy wstawiennictwa Maryi, Prymas Wyszyński proponował wszystkim wiernym w Polsce. 8 grudnia 1953 sam dokonał aktu osobistego oddania w Jej niewolę, 16 maja 1956 napisał tekst Jasnogórskich Ślubów Narodu Polskiego (26 sierpnia 1956), a podczas Wielkiej Nowenny przed Milenium Chrztu Polski, przygotował wiernych do Aktu Oddania Polski w Macierzyńską Niewolę Maryi, Matki Kościoła, za wolność Kościoła Chrystusowego, 3 maja 1966 na Jasnej Górze.
• Jan Sypko SCJ
  Priorytety w duchowości kard. Stefana Wyszyńskiego
  Biskupie hasło „Soli Deo” wyraża głęboki teocentryczny wymiar duchowości Kardynała Wyszyńskiego i kierunek jego pasterskiej posługi w Kościele. Całe jego życie było świadectwem wiary i uległości woli Bożej oraz synowskiego zawierzenia Matce Najświętszej. Z duchowości maryjnej Prymasa i jego osobistego aktu oddania Maryi zrodziła się gorliwa troska o Kościół i Ojczyznę, którą wyraża Milenijny Akt oddania Polski w macierzyńską niewolę Maryi, Matki Kościoła, za wolność Kościoła Chrystusowego.
• Bp Stefan Wyszyński
  Promienne rozważania – garść wspomnień
  Jest to tekst przemówienia wygłoszonego 18 maja 1969 w WSD we Włocławku, podczas uroczystości 400-lecie Włocławskiego Seminarium Duchownego. Znaleźć je można w całości w publikacji: Wyszyński Stefan, Sursum corda. Wybór przemówień, Pallottinum, Poznań 1974, s. 43-49. W książeczce tej na uwagę zasługuje dedykacja wydrukowana w miejscu stopki: „Na Złoty Jubileusz Kapłaństwa Prymasa Polski Stefana Kardynała Wyszyńskiego – Pracownicy Wydawnictwa «Pallottinum» składają wyrazy wielkiego szacunku, czci i synowskiego oddania pamięcią w modlitwie oraz swoją pracą przy wydaniu tej książki. Zatwierdzona do druku dnia 25 lipca 1974 r., została złożona i wydrukowana w nakładzie 30 ponumerowanych egzemplarzy do dnia 2 sierpnia 1974 r.”. Prawie całe przemówienie, choć podzielone na kilka fragmentów, znajduje się też w opracowaniu: Prymas tysiąclecia. Życie księdza kardynała Stefana Wyszyńskiego, prymasa Polski 1901-1981 (bez daty i miejsca wydania), s. 9-11, 12, 34-35, 39.
• Bp Stefan Wyszyński
  Przełożone zakonne współpracują z Kościołem
  Przemówienie wygłoszone do Wyższych Przełożonych Zakonów Żeńskich, Jasna Góra, 8 października 1957. Źródło: Stefan Kardynał Wyszyński, Dzieła zebrane, t. 3: 1956-1957, Wydawnictwo SOLI DEO, Warszawa 1999, s. 439-451.
• Bp Stefan Wyszyński
  Pozycja zakonów w pracy Kościoła świętego w Polsce
  Przemówienie do Wyższych Przełożonych Zakonów i Zgromadzeń Męskich, Jasna Góra, 11 października 1957 roku. Źródło: Stefan Kardynał Wyszyński, Dzieła zebrane, t. 3: 1956-1957, Wydawnictwo SOLI DEO, Warszawa 1999, s. 452-468.
• Bp Stefan Wyszyński
  „Nic, co ludzkie, nie jest nam obce”. Kapłańska ascetyka otwartych oczu
  Przemówienie do duszpasterzy Służby Zdrowia, Jasna Góra, 20 kwietnia 1958 r. Źródło: Stefan Kardynał Wyszyński, Dzieła zebrane, t. IV: 1958, Wydawnictwo SOLI DEO, Warszawa 2002, s. 79-88.
• Irena Narewska
  Realizm pokornej świętości. Życie biskupa Wojciecha Stanisława Owczarka
  Świętość to powołanie i zadanie, których podstawą jest świadoma decyzja odrzucenia grzechu i wejście w dialog miłości z Bogiem. Drogę do świętości sługi Bożego biskupa Wojciecha Owczarka (1875-1938) zapowiadają słowa: „chcę być święty, a więc mogę” oraz „pragnę być święty”. Drogę tę charakteryzowały: głód świętości, realizm, zakorzenienie w Kościele, heroiczne wieloletnie kształtowanie siebie na wzór Chrystusa, pragnienie odtworzenia Go w sobie, naśladowanie Go z uwagi na pełnioną funkcję kapłańską. Bp Owczarek był m.in. profesorem włocławskiego seminarium duchownego, oficjałem sądu biskupiego, przewodniczącym kapituły katedralnej i wikariuszem generalnym. Jego dziełem jest Zgromadzenie Sióstr Wspólnej Pracy od Niepokalanej Maryi, powstałe ze wspólnoty założonej przez Franciszkę Rakowską, które w 1922 r. stało się zgromadzeniem zakonnym na prawie diecezjalnym.
• Marek Jeżowski CMF
  Święci pontyfikatu Jana Pawła II. Część II
  Dwadzieścia biogramów świętych, błogosławionych i sług Bożych zatwierdzonych do beatyfikacji, którzy żyli w czasie pontyfikatu Jana Pawła II co najmniej pięć lat. Wśród nich kapłan pracujący 65 lat na misjach z przerwą na jeden roczny urlop w ojczyźnie, zakonnica wydalona przez jej przełożone na 10 lat z klasztoru, sycylijski kapłan zabity przez mafię, biskup zabity przez marksistowskich rewolucjonistów dowodzonych przez kapłana, nastolatka powtarzająca przedmaturalną klasę, chłopiec, który „zajechał” trzy komputery „siedząc” w Internecie, narzeczona żyjąca w czystości, która na pierwszej randce zaprowadziła chłopca na cmentarz.

 

 

5(145)2020

Antoni Maria Klaret 1807-1870. 150 rocznica śmierci

 

• Bp Jacek Kiciński CMF
  Duchowość kapłańska w ujęciu św. Antoniego Marii Klareta
  Kapłan, szafarz tajemnic Chrystusowych musi być mężem apostolskim, kontynuatorem Jego misji w świecie. Dar powołania kapłańskiego jest służbą w duchu Kościoła, wymagającą solidnego przygotowania intelektualnego i duchowego, przede wszystkim zdobycia i praktykowania niezbędnych w realizacji tego powołania cnót: ubóstwa, pokory, łagodności, posłuszeństwa i gorliwości. Równie konieczna jest częsta spowiedź i uległość radom kierownika duchowego, modlitwa osobista, medytacja Słowa Bożego, duch umartwienia, praktykowanie miłosierdzia oraz synowska więź z Matką Bożą.

• Piotr Bęza CMF
  Propagator wspólnotowego życia i apostolatu (okres kubański)
  Po zakończeniu biskupiej posługi Klareta na Kubie, większość z jego towarzyszy, albo wróciła z nim do Hiszpanii i towarzyszyła mu w jego nowych obowiązkach, albo wybrała życie zakonne w Towarzystwie Jezusowym. Opis życia wspólnotowego w Santiago na Kubie, jaki znajdujemy w jego Autobiografii, dokładnie odzwierciedla panującą tam wówczas braterską atmosferę i więź łączącą domowników i współpracowników Klareta. Ludzie ci musieli doświadczyć prawdziwej wspólnoty, zachwycić się nią i autentycznie ją umiłować, skoro później postanowili kontynuować taki styl życia.
• Juan Manuel Lozano CMF
  Apostoł słowa drukowanego
  Słowo drukowane jako komplementarny, równoważny do głoszenia kazań, katechez, rekolekcji i misji ludowych środek ewangelizacji, pełnoprawny apostolat w Kościele, który powinien być domeną przede wszystkim laikatu, a nie duchowieństwa, to nie utopijna idea wyprzedzająca całe stulecie reformy Soboru Watykańskiego II, lecz realizowana z niezwykłym rozmachem przez Antoniego Klareta działalność, która wydatnie przyczyniła się do zahamowania procesów laicyzacyjnych w XIX-wiecznej Hiszpanii, a nawet wyraźnego wzrostu zdrowej religijności, zarówno elit jak i słabo wykształconych mas.
• Marek Jeżowski CMF
  Misjonarz apostolski i założyciel instytutów apostolskich w niespokojnych czasach
  XIX-wieczna Hiszpania, z niosącymi przemoc, głód i upadek obyczajów jej niezliczonymi rewolucjami i wojnami, z oświeceniowo-liberalnymi rządami, ze zdominowanymi przez masonerię władzami zarówno państwowymi jak i kościelnymi (biskupów mianował dwór królewski lub w praktyce premier), sprzyjała demoralizacji i zeświecczeniu. Świadomość religijna społeczeństwa, dotąd prawie ekskluzywnie katolickiego, nie zgłębiającego swej wiedzy i duchowości w polemice z innymi wyznaniami chrześcijańskimi, została wystawiona na druzgocącą próbę w obliczu dopiero raczkującej laicyzacji. Rozumiał to Antoni Klaret i podjął działania, których inspiratorem był bez wątpienia Duch Święty.
• Monika Juszka RMI
  Św. Antoni Maria Klaret i założenie Zgromadzenia Sióstr Maryi Niepokalanej Misjonarek Klaretynek
  Inicjatywa powstania Zgromadzenia Sióstr Maryi Niepokalanej nie wyszła od Antoniego Klareta, który zajęty licznymi działami apostolskimi, początkowo nie widział siebie w roli założyciela i protektora jeszcze jednego instytutu, którego pomysłodawcą była Antonia Paris. Historia Misjonarek Klaretynek jest wymownym przykładem tego, że wielkie dzieła powstają wówczas, gdy ich wykonawcy realizują nie własne cele i ambicje, lecz szukając we wszystkim woli Bożej, otwierają się na działanie Ducha Świętego i z pokorą stawiają czoła rozpoznanym wyzwaniom.
• José Maria Viñas CMF
  Maryja w życiu św. Antoniego Marii Klareta
  Maryja, Matka Syna Bożego była obecna w życiu Antoniego Klareta od wczesnego dzieciństwa, kiedy z siostrą Różą wędrował do kapliczki Matki Bożej w Fussimaña, aż do ostatnich lat kapłańskiego życia, które w całości poświęcił dziełu ewangelizacji, uważając siebie niezmiennie za apostolskie narzędzie Maryi. Przez całe życie uważał się też za syna jej Niepokalanego Serca, Jej zawierzył założone przez siebie zgromadzenie i Jej imieniem zaczął się podpisywać od dnia święceń biskupich.

Komunikaty

• Szczepan T. Praśkiewicz OCD
  Powstanie Federacji Klasztorów Karmelitanek Bosych w Polsce. Trajektoria dwudziestu lat zmagań i refleksji
  Dzielimy się radosną informacją o erygowaniu przez Stolicę Apostolską trzech federacji Klasztorów Karmelitanek Bosych w Polsce. Pierwsza z nich, nosząca wezwanie Ducha Świętego, została erygowana 6 czerwca 2019 r. (Prot. n. FM 261/2019) i obejmuje klasztory Mniszek z południowej Polski (Kraków-Wesoła, Kraków-Łobzów, Przemyśl, Zakopane, Częstochowa, Kielce, Dys k. Lublina, Oświęcim, Katowice, Rzeszów, Kodeń i Tarnów), Ukrainy (Kijów i Charków), Słowacji (Koszyce i Detva) i Republiki Czeskiej (Praga i Dačice). Klasztory te, z wyjątkiem trzech (tj. z Częstochowy, Pragi i Dačic) należą jurysdykcyjnie do Krakowskiej Prowincji Zakonu Karmelitów Bosych. Asystentem kościelnym federacji mianowano o. Krzysztofa Górskiego OCD. Z kolei 18 maja 2020 r. Kongregacja Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego erygowała federację pod wezwaniem Niepokalanego Serca Maryi, skupiającą klasztory z Poznania, Łodzi, Kalisza, Szczecina, Włocławka, Ełku i Hafnarfjörður na Islandii (Prot. n. FM 26 a-1/2019), oraz federację pod wezwaniem św. Józefa, do której przynależą klasztory z Warszawy, Wrocławia, Elbląga, Tryszczyna k. Bydgoszczy, Gdyni-Orłowa, Spręcowa k. Olsztyna, Łasina, Gniezna, Bornego Sulinowa, Nowych Osin, Tromsø w Norwegii i Karagandy w Kazachstanie (Prot. n. FM 26 b-1/2019). Klasztory obu federacji, z wyjątkiem szczecińskiego, znajdują się pod pieczą przełożonego prowincjalnego Warszawskiej Prowincji Zakonu Karmelitów Bosych. Asystentem kościelnym federacji Niepokalanego Serca Maryi został o. Krzysztof Jank OCD, a federacji św. Józefa o. Wiesław Kiwior OCD.

 

 

6(146)2020

Szczęście w życiu konsekrowanym

 

• Władysław Syrokom
  Szczęście
  Wiersz Ludwika Władysława Kondratowicza herbu Syrokomla (1823-1862), ze zbioru Gawędy i rymy ulotne, napisany w majątku Załucze nad Niemnem w 1850 r.

• Jan Bartunek
  O szczęściu w różnych zawodach życia
  Jest to jeden z czterdziestu rozdziałów rozprawy filozoficzno-etycznej Wskazówki do szczęśliwego życia, opartej na dziełach poetów i filozofów starożytnych. Autor wskazuje w nim na źródła braku szczęścia, a następnie radzi czytelnikom nie tyle jak być szczęśliwym, ile jak nie być nieszczęśliwym w zajmowanej przez nich pozycji społecznej. Tekst zaaplikowany do życia konsekrowanego pomaga zrozumieć, dlaczego ktoś jest nieszczęśliwy w swoim zgromadzeniu zakonnym, w swojej prowincji, w swojej wspólnocie albo w wypełnianym przez siebie apostolacie.
• Marek Jeżowski CMF
  Szczęście jako wartość uniwersalna i chrześcijańskie powołanie
  Mimo istniejących analogii, szczęście – podobnie jak miłość i życzliwość – znacząco różni się od bogactwa i zdrowia, przede wszystkim tym, że dzieląc się nim z innymi, stajemy się jeszcze bardziej szczęśliwi. Gdy zapominamy o tym, że głównym źródłem ludzkiego szczęścia jest uszczęśliwianie innych, zaczynamy deprecjonować szczęście doczesne i uzasadniać swe aspołeczne poglądy teoriami rzekomo religijnymi, jakoby wynikającymi z Ewangelii. Zdarza się to niestety duchownym i osobom konsekrowanym. W takich przypadkach zawstydzają nas nawet pogańscy filozofowie.
• Ks. Marian Zdzisław Stepulak
  Specyfika poczucie szczęścia u osób konsekrowanych
  Każdy człowiek pragnie być osobą szczęśliwą. Podejmuje wiele wysiłku, aby ten ważny dla niego cel osiągnąć. Ludzie mają różne pojęcie szczęścia a nawet własne koncepcje szczęścia. Przedmiot szczęścia jest bowiem bardzo różnorodny i bogaty. Problematyka szczęścia była przedmiotem refleksji starożytnej filozofii, aż do filozofii współczesnej. Pojawiały się teorie i koncepcje pojmowania szczęścia. Także w psychologii podejmowano wiele teoretycznych i empirycznych badań. Pojęcie szczęścia rozpatrywano w jego subiektywnym znaczeniu, stąd też mniej mówiło się o szczęściu, a bardziej o poczuciu szczęścia, bądź dobrostanie psychicznym. Szczególną grupą ludzi, którzy pragną szczęścia są osoby konsekrowane. Grupa ta rozumie szczęście jako stan zjednoczenia z Bogiem w procesie rozwoju życia duchowego i pełne otwarcie się na perspektywę wieczności i zbawienia.
• Łukasz Kubiak OP
  Być szczęśliwą zakonnicą, szczęśliwym zakonnikiem
  Wszyscy bracia i siostry zakonne, pytani o to czy chcą być szczęśliwi i żyć w szczęśliwych wspólnotach, odpowiadają twierdząco. Nikt w tym pragnieniu nie jest sam. Być może, między innymi właśnie to pragnienie szczęścia, nie wyrażane na głos z powodu wstydu, uprzedzeń lub złych doświadczeń, czyni z nas „wspólnotę” – grupę skrywających swe rozczarowania i lęki braci i sióstr, którzy nie raz sparzyli się, kiedy odsłonili przed innymi kawałek swego serca. Artykuł opisuje konkretne próby zaradzenia takiej sytuacji.
• Jerzy Wiesław Gogola OCD
  Szczęście w duchowości karmelitańskiej
  Ewangelia podaje zasadnicze ukierunkowanie rozumienia szczęścia przez uczniów Chrystusa. Zostało ono wyeksponowanie przez świętych Karmelu. Człowiek, powołany w zamyśle Bożym do szczęścia, nie może go osiągnąć bez uprzedniego spotkania z Bogiem i doznania na sobie skutków Jego zbawienia. Cała karmelitańska duchowość skoncentrowana jest na zjednoczeniu wierzącego z Bogiem. Przy tej okazji czasem padnie słowo „szczęście”, ale nie ono jest celem bezpośrednich dążeń wierzącego. Wielcy karmelitańscy mistrzowie duchowi nie mówią o drodze do szczęścia, ale o drodze do zjednoczenia z Bogiem – źródle ostatecznego szczęścia człowieka.
• Monika Jagiełło SAC
  Chcesz mnie uszczęśliwić…
  Poczucie radości, spełnienia i zadowolenia z życia wypełniające głębię ludzkiego serca, oraz towarzyszące mu, pomimo lęku przed nieznanym, przekonanie, że przez życie nie idzie się samemu. Gdy przez życie wędruje się w towarzystwie Jezusa i Jego Matki, założycieli, świętych, współbraci, współsióstr i tych wszystkich, z którymi udało mi się stworzyć prawdziwe więzi, dorasta się do udzielenia z pełnym przekonaniem twierdzącej odpowiedzi na pytanie, czy można być szczęśliwym w życiu zakonnym.

Studia i refleksje

• Robert Wawrzeniecki OMI
  Aktualne wytyczne dla formacji mniszek klauzurowych, cz. I
  Refleksje sekretarza wykonawczego Konferencji Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich w Polsce na marginesie dokumentu Kongregacji ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego „Sztuka poszukiwania oblicza Boga. Wytyczne dla formacji mniszek kontemplacyjnych” (21.11.2019). Jest to kolejny dokument na temat mniszego życia kontemplacyjnego w ostatnim czasie. Jego tłumaczenie ukazało się w tym roku w Wydawnictwie Niepokalanów.
• Jan Sypko SCJ
  Duchowe owoce poświęcenia Polski Najświętszemu Sercu Pana Jezusa (1920-2020)
  Korzyści wynikające z poświęcenia ludzkości Najświętszemu Sercu Jezusowemu wylicza Papież Leon XIII w encyklice Annum sacrum (1899). Poświęcenie to jest lekarstwem na panujące zło, prowadzi do wzrostu wiary, miłości i gorliwości, leczy wielorakie rany duchowe i moralne, pomaga zaprowadzić ład i przywrócić ludziom pokój i nadzieję. Potwierdzając swoim autorytetem prawdziwość objawień Najświętszego Serca św. Małgorzacie Marii Alacoque, Kościół zatwierdził treść otrzymanych przez nią Dwunastu Obietnic.